Tak można wygrać wybory w Polsce. Wiemy, czego dokładnie chcą wyborcy partii [SONDAŻ]
Zwalczenie inflacji i poprawa sytuacji w służbie zdrowia — te dwa tematy łączą wyborców wszystkich partii — wynika z „Indeksu priorytetów wyborczych”, czyli badania prowadzonego na zlecenie Business Insider Polska przez UCE Research.
Niemal połowa Polaków oczekuje, że politycy w nadchodzącej kampanii wyborczej zajmą się walką z inflacją, a co trzeci z nas chce, by w kampanii wyborczej zaprezentowane zostały pomysły na skrócenie kolejek do lekarzy — tak wyglądają główne wnioski płynące z sondażu „Indeks priorytetów wyborczych”, którego wyniki opublikowaliśmy w poniedziałek.
Przyjrzeliśmy się także temu, czym politycy powinni się zająć, jeśli chcą zadowolić swój elektorat lub pozyskać nowych wyborców. O ile wszystkich bez wyjątku dotyka wysoka inflacja i kulejąca służba zdrowia, o tyle już pozostałe priorytety wskazywane przez poszczególne elektoraty pokazują, jak poglądy polityczne wpływają na nasze postrzeganie świata. Poniżej prezentujemy rozkład wyników wyborców: Prawa i Sprawiedliwości, Koalicji Obywatelskiej, Lewicy, Polski 2050, Konfederacji oraz niezdecydowanych. Pomijamy przy tym wyniki ugrupowań, które pojawiają się w sondażach, ale nie osiągają wyniku dającego miejsce w parlamencie.
Inflacja, lekarze i 500 plus — tym PiS utrzyma elektorat
W przypadku wyborców Prawa i Sprawiedliwości dwoma najczęściej wskazywanymi priorytetami były „zmniejszenie ogólnej inflacji” oraz „skrócenie kolejek do lekarzy” i tym nie różnią się od ogółu elektoratu. Drobną różnicę widać w częstotliwości wskazań — podczas gdy w przypadku całego społeczeństwa obniżenie tempa wzrostu cen wskazał niemal co drugi badany, to już wśród wyborców PiS było to 37,4 proc. Elektorat rządzącej partii zdecydowanie wyraźniej chciałby jednak poprawy służby zdrowia. Skrócenie kolejek do lekarzy wybierano nieznacznie częściej (wynik wyższy o niespełna dwa punkty procentowe), ale już poprawę dostępu do lekarzy specjalistów o ponad cztery pkt proc.
Istotną różnicę widać w przypadku priorytetu „numer trzy”. Co trzeci wyborca formacji kierowanej przez Jarosława Kaczyńskiego chciałby bowiem waloryzacji świadczenia 500 plus. Dla porównania wśród wszystkich wyborców ta opcja była wskazywana niemal dwukrotnie rzadziej.
Naprawienie relacji z Brukselą — tym Tusk uwiedzie wyborców
W „top 3” wskazań wyborców Koalicji Obywatelskiej znalazły się: „zmniejszenie ogólnej inflacji”, „poprawa stosunków z UE” oraz „poprawa dostępu do lekarzy specjalistów”. Te wyniki są o tyle ciekawe, że rosnące ceny oraz konieczność znalezienia drogi do porozumienia z Brukselą otrzymały niemal tyle samo wskazań — odpowiednio 49,8 proc. oraz 49 proc.
Tuż za podium z odsetkiem niewiele niższym niż konieczność „skrócenia kolejek do lekarzy specjalistów” znalazła się polityka klimatyczna, którą do swoich pięciu priorytetów dla polityków wybrało 32,4 proc. wyborców Koalicji Obywatelskiej.
Te dwie kwestie — poprawa relacji z UE oraz polityka klimatyczna w elektoracie KO ma zdecydowanie więcej wskazań niż wynosi średnia dla wszystkich partii. W tym gronie bowiem problemy te zyskały 24,33 proc. wskazań (poprawa stosunków z UE) oraz 18,85 proc. (polityka klimatyczna). Co piąty wyborca formacji oczekuje także reformy wymiaru sprawiedliwości (20,2 proc. wobec 12,8 proc. wśród całego elektoratu — red.). Co ciekawe, choć Donald Tusk obiecywał wprowadzenie „kredytu 0 proc.”, to rozwiązanie problemu mieszkaniowego jest dla jego wyborców marginalnym problemem. Tanie kredyty hipoteczne oraz dopłaty do rat wskazało zaledwie po 4,5 proc. badanych.
Lewica z niemal tymi priorytetami, co Koalicja Obywatelska?
Wyniki badania oczekiwań wyborców Lewicy pozwalają wyciągnąć wniosek, że ewentualna wspólna lista z Koalicją Obywatelską nie byłaby egzotycznym pomysłem. Pięć najczęściej wskazywanych priorytetów przez elektorat tej formacji jest niemal tożsamych ze wskazaniami wyborców KO.
Jak w przypadku, uprzedźmy fakt, wszystkich analizowanych grup, kluczową rolę odgrywa „zmniejszenie ogólnej inflacji”. Drugie miejsce przynosi istotną różnicę, bo znajduje się na nim, jak w przypadku KO, „poprawa stosunków z UE”, co wskazało 43,8 proc. badanych . Co więcej problem ten uzyskał tyle samo wskazań, co walka z inflacją.
Na trzecim miejscu ze wskazaniem 35,6 proc. wyborców Lewicy znalazła się polityka klimatyczna, na dwóch kolejnych z identycznym wynikiem 34,2 proc. „poprawa dostępu do lekarzy specjalistów” oraz „skrócenie kolejek do lekarzy”.
Polska 2050, czyli (niemal) przeciętny wyborca
Wyborcy ugrupowania stworzonego przez Szymona Hołownię, gdy patrzy się na ich największe bolączki, których rozwiązania oczekują od polityków, niemal nie różnią się od przeciętnego wyborcy.
Pierwsze trzy miejsca zajmują konieczność ograniczania inflacji oraz naprawa służby zdrowia. Drobną różnicą jest odwrócenie kolejności wyzwań w służbie zdrowia — elektorat Polski 2050 częściej wskazywał na oczekiwanie poprawy dostępu do lekarzy specjalistów (41,3 proc.) niż na skrócenie kolejek do lekarzy (38,7 proc.).
Znajdującą się na czwartym miejscu „poprawę stosunków z UE” wskazano zaledwie o niespełna 6 pkt proc. częściej niż w gronie wszystkich wyborców. Co ciekawe, konieczności zwiększenia dostępności kredytu hipotecznego oraz wprowadzenia dopłat do kredytów hipotecznych nie wskazał nikt. Przypomnijmy, że każdy ankietowany miał możliwość wybrania pięciu najważniejszych jego zdaniem wyzwań.
PSL — najbardziej zdecydowani wyborcy
Wyjątkowo ciekawie wyglądają wyniki oczekiwań elektoratu Polskiego Stronnictwa Ludowego, które być może do wyborców pójdzie wspólnie z Polską 2050 (liderzy obu formacji objeżdżają kraj pod hasłem „Lista wspólnych spraw”).
W przypadku PSL ominiemy opisywanie trzech najpopularniejszych priorytetów, które są tożsame z tymi, czego oczekują wszyscy wyborcy. Ciekawie wygląda miejsce piąte — z 18,2 proc. wskazań znalazło się tam „nie interesuje mnie to”, co sugeruje, że PSL ma duże grono wyborców, które odda głos na to ugrupowanie niezależnie od prowadzonej kampanii.
Drugim ciekawym aspektem wyborców PSL jest fakt, że osiem z 29 zaproponowanych w badaniu priorytetów nie otrzymało żadnego wskazania. To „reforma wymiaru sprawiedliwości”, „zwiększenie dostępności kredytu hipotecznego”, „budowa nowych dróg oraz linii kolejowych”, „przywrócenie powszechnego poboru do wojska„, „zwiększenie wydatków na armię”, „większe uniezależnienie od UE”, „poprawa dzietności” oraz „przyznanie kolejnych świadczeń emerytalnych”.
Konfederacja, czyli to samo, co wszyscy plus niskie podatki i mniej UE
Zauważalną różnicę względem ogółu wyborców widać także w przypadku Konfederacji. O ile pierwsze dwa miejsca zajmują standardowo oczekiwanie obniżenia inflacji i skrócenia kolejek do lekarzy, o tyle już na trzecim miejscu ze wskazaniem niemal co trzeciego wyborcy tej partii znalazło się „obniżenie stawek podatku VAT” (podniesionych „tymczasowo” od 2012 r. — red.).
Co ciekawe, na kolejnych miejscach ze wskazaniami ponad 25 proc. wyborców znalazły się obniżka cen leków, „ochrona przed drożyzną w sklepach” oraz skrócenie kolejek do lekarzy, które wyprzedziły „wolnościowe” oczekiwanie obniżki podatków dochodowych. Takiego działania oczekuje 24,3 proc. wyborców Konfederacji. Tyle samo wskazań otrzymało „większe uniezależnienie się od UE”.
Niezdecydowani
W przeprowadzonym dla nas przez UCE Research sondażu niemal co piąty ankietowany zadeklarował, że wciąż nie zdecydował, na kogo oddać swój głos w jesiennych wyborach parlamentarnych. To oznacza, że ostateczny wynik będzie w dużej mierze zależał od tej grupy i właśnie dlatego warto przyjrzeć się jej potrzebom dokładniej.
Wniosek z analizy zestawienia, które niemal nie różni się od oczekiwań wszystkich badanych, jest prosty. Głosy niezdecydowanych wyborców zdobędzie ta formacja, która przedstawi najbardziej przekonujący sposób ograniczenia inflacji i szybkiej poprawy sytuacji w służbie zdrowia.
Metodologia: Badanie zostało przeprowadzone w dniach 6-7 marca 2023 r. na grupie 1040 osób metodą CAWI przez UCE Research na zlecenie Business Insider Polska. Każdy z badanych miał możliwość wskazania pięciu odpowiedzi. Pytanie brzmiało: „jakie, wg Pana/Pani, powinny być priorytety dla partii politycznych w tegorocznej kampanii wyborczej?”.
Autor: Marcin Lis, dziennikarz Business Insider Polska
UWAGI do artykułu:
1.Bussines Insider nie wspomina nawet o problemie tzw. twardego rozdziału Kościoła Katolickiego od Państwa Polskiego. Czyżby ten problem nie miał żadnego znaczenia dla wyborców? Czy akcja podjęta przez PiS w „obronie świętości JPII” jest wyłącznie hasłem, które ma skupić twardy elektorat pod sztandarem partii rządzącej, bez znaczenia dla pozostałej części elektoratu? A może jednak postulat twardego rozdziału kleru od tronu ma podstawowe znacznie dla wskazania wyborców z młodego pokolenia, głównie tych co brali udział w strajkach kobiet?
2. Które z wymienionych wyżej problemów Stowarzyszenie Ordynacka powinno przygotować, podjąć i poddać analizie podczas obrad Kongresu w dni 20 maja 2023 rok w Palladium?